Co o meczetach wiedzieć należy cz. 2

Kiedy w styczniu, będąc pod ciągle świeżym wrażeniem kulturowo-akustycznym napisałam TEGO POSTA o meczetach, jeden z Czytelników zadał mi całe mnóstwo dodatkowych pytań, na które nie byłam w stanie odpowiedzieć. Zagrało to na mojej ambicji odkrywcy, zatem przez dwa miesiące zbierałam dodatkowe informacje i doświadczenia, aby móc zgodnie z obietnicą powrócić do tematu, co niniejszym czynię.



Camii, czyli meczet- charakterystyczna budowla z minaretami



Nie każdy meczet musi być ogromny i reprezentacyjny
 

Mała sala przeznaczona do modlitw np. na lotnisku to mescit

Przede wszystkim wbrew swoim własnym radom wśliznęłam się kilka razy do meczetu tuż po nawoływaniu muezzina. Zdecydowanie warto było, bo teraz już wiem, jak wyglądają takie zbiorowe modły. Po pierwsze, o ile w czasie pomiędzy modlitwami ścisłe rozgraniczenie na strefy dla mężczyzn i dla kobiet nie jest przestrzegane, o tyle podczas modlitw sala główna przeznaczona jest wyłącznie dla mężczyzn, a kobiety zajmują miejsca albo w oddzielonych ażurowymi parawanami nawach bocznych, albo całkiem z tyłu, albo na galeryjce (o ile takowa jest). Kobiety, które przypadkiem znajdują się w sali głównej podczas rozpoczęcia modlitw, są stanowczo wypraszane (przydarzyło mi się to podczas zwiedzania jednego z meczetów- mało przyjemne, zatem warto zwracać uwagę, czy akurat nie zaczyna się jakaś religijna ceremonia). Po drugie, grupowej modlitwie przewodniczy duchowny- imam, który intonuje wszystkie wezwania i którego naśladują pozostali. Po trzecie, do uczestnictwa w modlitwie trzeba mieć niezłą kondycję, bo składa się ona z całej sekwencji śpiewów, po których następują skłony, następnie przejście do pozycji na kolanach i bicie głębokich pokłonów, po czym całość zaczyna się od nowa i powtarzana jest kilka razy. Zresztą to właśnie pozycją przyjmowaną przy tym głębokim biciu pokłonów mój turecki znajomy wytłumaczył mi potrzebę odizolowania kobiet od mężczyzn-podobno chodzi o to, że w mieszanym towarzystwie  takie wypięte kształty mogłyby wzbudzać zbyt nieprzyzwoite myśli... ciekawa koncepcja. Po czwarte, według tradycji wszystkie modlitwy odbywają się nie po turecku, a po arabsku (na takiej samej zasadzie, jak jeszcze kilkadziesiąt lat temu w kościele katolickim podczas nabożeństw obowiązywała łacina). 




Główna sala- modlą się duchowni i mężczyźni

Kobiety podczas modlitw przebywają w bocznej sali

Przy okazji odkryłam również zastosowanie pewnych elementów architektonicznych widocznych w meczetach. Mamy zatem mihrab w postaci niszy w ścianie wskazującej kierunek do Mekki (kıbla), w którym należy się zwracać w czasie modlitwy. Można go zobaczyć nie tylko wewnątrz meczetów, ale także często na zewnątrz, tak aby ludzie przechodzący obok również mogli się we właściwy sposób pomodlić. Kolejnym ważnym elementem jest mimber służący jako kazalnica dla imama. W centralnej części głównej sali znajduje się też jest kürsü, czyli bogato zdobione podium przeznaczone dla imama podczas modlitw i czytania Koranu. 

Mihrab wewnątrz meczetu

A tu już mihrab na zewnątrz

Tak wygląda mimber

A tak wygląda kürsü

Przed większymi meczetami często znajduje się avlu- otwarty dziedziniec z fontanną (şardıvan), w której dokonywać można rytualnych ablucji (gdyż według islamu modlitwa przyjęta będzie tylko wtedy, gdy człowiek dokona odpowiedniego oczyszczenia- zasady są bardzo skomplikowane, a poczytać można o nich na przykład TUTAJ. Od razu spieszę zaznaczyć, że według moich obserwacji większość osób zmierzających na modlitwy takich dokładnych ablucji nie dokonuje). 

Fontanna ablucyjna

Tylko bogate meczety mogą pochwalić się ozdobnym avlu

Przy nowoczesnych meczetach zamiast fontanny na dziedzińcu
budowane są specjalne łazienki do ablucji