Jak na tureckim kazaniu

Tuż po przybyciu do Ankary obiecałam sobie, że wezmę się za naukę chociaż podstaw języka tureckiego. Jak na razie średnio mi to wychodzi, to znaczy "łapię" słowa i wrażenia używane przez moje otoczenie, ale o usystematyzowanej nauce nie ma mowy. A oto co udało mi się jak na razie odkryć w odniesieniu do języka tureckiego:

Po pierwsze- alfabet. W Turcji od czasu reformy Atatürka (o której pisałam tutaj) używa się alfabetu łacińskiego (hura!), ale żeby nie było tak całkiem łatwo, to ma on pewne "bonusy". I tak mamy literki z "ogonkami", czyli ç Ç (wymawiane jak nasze "cz") oraz ş Ş (wymawiane jak nasze "sz"). Mamy literki z "kropeczkami", czyli ö Ö oraz ü Ü (wymawiane jak ich odpowiedniki w j. niemieckim). Jest też literka z "ptaszkiem", czyli ğ Ğ (zależnie od pozycji w wyrazie jest ono albo nieme, albo czytane jak gardłowe "j/h"). Są dwie litery graficznie podobne do naszego "i"- jeśli chcemy wymawiać je jak "i", to musi wyglądać tak i İ, czyli mieć kropkę także w wersji wielkiej litery, w przeciwnym razie jest to bowiem ı I, które w wymowie przypomina nasze "y". Za to litera "y" wymawiana jest jak "j", litera "j" wymawiana jest jak "ż", a litera "c" wymawiana jest jak miękkie "dż". Acha, i nie ma liter odpowiadających naszemu "w" ani "c". Uffff, a miało być tak prosto!!!!!! Ten nieco odmienny zestaw liter przysparza mi kłopotów w życiu codziennym, bo w pracy posługuję się laptopem z turecką klawiaturą i na przykład ciągle zapominam używać "i" w wersji z kropką- sami zobaczcie, że to dziwne coś bez kropki zajęło miejsce "i" na klawiaturze.

Tak wygląda moja klawiatura...

... a ten kawałek najbardziej mnie denerwuje- niech ktoś zrobi porządek z tymi "i" !!!!

Po drugie- słowa i ich brzmienie. Jak dla mnie turecki jest językiem o dosyć miłym brzmieniu, choć mocno "szeleści" w rozmowie i trudno jest wyodrębnić poszczególne słowa. Ogólnie niewiele jest w tureckim niestety podobieństw do innych znanych mi języków, a ponieważ z kolei znajomość języków obcych tutaj jest raczej minimalna, to w przeważającej większości sytuacji czuję się jak na przysłowiowym tureckim kazaniu. Odkryłam trochę tutejszych słów, których znaczenia można się domyślić, ale nie jest tego zbyt dużo- na razie moja lista to otobus (autobus), bazar, kasa, karpuz (arbuz), taksi, reklam, bira (piwo), metro, kuaför (fryzjer), klozet, çay (herbata) i najnowsze moje odkrycie słowo "kara", czyli czarny (tak jak kary koń w Polsce). Nieustająco śmieszy mnie ponadto słowo "araba", które oznacza samochód- wychodzi na to, że każda tutejsza rodzina ma swojego araba ;-) 

Jak widać mam ambitne plany- na razie dla uspokojenia sumienia zakupiłam podręcznik ;-)

Po trzecie - turecka gramatyka. Ogólnie jest to temat-rzeka, więc powiem tylko, że turecki jest językiem tzw aglutynacyjnym, czyli takim, w którym poprzez dodawanie do wyrazu rozmaitych przedrostków lub końcówek zmienia się jego funkcja składniowa. Pokazując to na bardzo podstawowych przykładach: ojciec- baba, mój ojciec- babam; wysoki- uzun, jest wysoki- uzundur; iść- git, niech on pójdzie- gitsin. Acha, i nie ma podziału na płcie- on, ona i ono brzmi tak samo. Oj, zaczynam mocno powątpiewać, czy kiedykolwiek opanuję ten język..... Choć z drugiej strony według Wikipedii j. tureckim posługuje się na co dzień około 83 miliony ludzi- a skoro oni mogą, to przecież mogę i ja, prawda?

Ale żeby mimo wszystko się nie zniechęcać, to może jednak kilka podstawowych zwrotów tureckich dla każdego:
dzień dobry (rano)- günaydın (~gunajden)
witaj (przez cały dzień)- merhaba (~merrhaba)
do zobaczenia- görüşürüz (~gyryszyryz)
do widzenia- güle güle (~gyle gyle)
dziękuję- teşekkürler (~teszekyler)
proszę- lütfen (~lytfen)
przepraszam- üzgünüm (~yzgynym)
tak- evet (~ewet)
nie- yok (~jok)