środa, 3 lutego 2016

Twoje imię powie, jaki jesteś

 


Na początku mojej tureckiej przygody pisałam o obowiązującym tutaj specyficznym sposobie zwracania się do siebie (do poczytania TUTAJ), a także o tym, że ciężko jest mi dopasować brzmienie tureckiego  imienia do płci danej osoby. To jednak nie był koniec  niespodzianek z tej dziedziny- jakież bowiem było moje zdziwienie, gdy odkryłam, że praktycznie każde tutejsze imię coś znaczy! I z reguły nie są to jakieś znaczenia metaforyczne, tylko imiona będące jednocześnie słowami stosowanymi w codziennym języku. Macie może ochotę nazwać swoje dziecko "Sokół", "Gołąb", "Życie" albo "Deszcz"? W Polsce nie da rady, za to w Turcji- proszę bardzo! Popatrzcie na te kilka przykładów- zapewniam, że są to imiona popularne i występujące na co dzień (dla ułatwienia na czerwono zaznaczyłam imiona żeńskie, a na zielono męskie):
ZEHRA- pustynia    CAN- życie
YILDIZ- gwiazda
DOĞAN- sokół     IRMAK- rzeka
DENIZ- morze
ONUR- honor     PINAR- wiosna
HANDE- uśmiech
KUMRU- gołąb     MELEK- anioł
MURAT- życzenie
UFUK- horyzont     YONCA- koniczyna

Są też wersje bardziej poetyckie (dla kobiet):
NURAY- jasny księżyc
GÜLBAHAR- wiosenna róża
NILÜFER- lilia wodna
CEREN- młoda gazela
AYGÜL- księżycowa róża

I wersje twarde, męskie, mające korzenie w tradycji tureckich podbojów:
HAKAN- imperator
EROL- odważny

ALPER- waleczny
ISKENDER- obrońca ludzkości
LEVENT- waleczny lew
SERKAN- krwawa głowa

Mamy też całą grupę imion , które pochodzą od przymiotników i zapewne mają określać rozmaite cechy ich właścicieli. Można spotkać na przykład takie imiona:
GÖZDE- ulubiona
ILKIN- pierwszy
BILGE- mądra
ZEKI- inteligentny 
SELIM- bezpieczny
CANAN- ukochana
EDIZ- wysoki
ÖZGÜR- wolny
ÖZLEM- tęskniąca

W Turcji istnieją też dwa przecudne imiona męskie, które wzbudzają u mnie nieustający uśmiech- czyli BURAK (pochodzące od imienia konia proroka Mahometa) i BARAN ("szlachetny wojownik"). W Turcji natomiast lepiej jest powstrzymać się od używania polskiego imienia Jarek, bo brzmi podobnie do słowa yarak, będącego wulgarnym określeniem męskich narządów.



Co ciekawe, nigdy nie spotkałam Turka lub Turczynki o jakimś "zachodnim" imieniu typu modnego u nas swego czasu Kewina czy Dżesiki. Odniosłam mocne wrażenie, że Turcy są  dumni ze swoich imion i bardzo szanują tradycję (według Tureckiego Urzędu Statystycznego TurkStat najczęściej nadawane dzieciom imiona to Yusuf i Zeynep, a w pierwszej dziesiątce nie ma żadnego imienia brzmiącego obco- szczegółowy raport TUTAJ). Za to kiedy Turcy spotykają obcokrajowca i pytają "co oznacza twoje imię", to ciężko im czasem zrozumieć, że mogą istnieć imiona, które po prostu nie oznaczają nic.



18 komentarzy:

  1. Cóż, z etymologicznego punktu widzenia nie istnieje imię, które nie oznacza nic. Szkopuł w tym, że najczęściej sobie z tej etymologii nie zdajemy sprawy.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Tak, czysto teoretycznie to prawda, jednak czasem bardzo trudno jest dotrzeć do prawdziwego znaczenia swojego imienia. Moje ma (podobno) pochodzenie litewskie, ale jest też teoria hebrajska i wzajemnie się wykluczają.

      Usuń
  2. Moje imię akurat coś oznacza. Inne imiona mogą mieć znaczenie lecz my o tym nie wiemy. Turcy jak widać wiedzieć o pochodzeniu swoich muszą. O Buraku słyszałam i też wzbudza śmiech - znaczy nie to o czym myślisz. Dobra uwaga o "Jarku". Ja akurat mam takiego pecha, że zawsze jak chcę coś powiedzieć w obcym języku (w moum przypadku w marokańskim) i tworzę nowe słowo lub powtarzam zasłyszane to... wychodzi mi wulgaryzm. Zawsze! Potem mam przechlapane bo starsze panie słyszą 😜

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Starsze panie mają uszy czulsze niż nietoperze ;-) nie przejmuj się, obcy język zawsze najeżony jest pułapkami, co robić... ;-)

      Usuń
  3. Faktycznie Turcy są oporni na obce imiona. Nawet ci, którzy mieszkają w Niemczech czy Holandii zawsze dają dzieciom tureckie imiona. W przeciwieństwie do nas... Fajnie. :)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. To prawda i akurat to bardzo mi się w nich podoba!

      Usuń
  4. Świetny wpis! Wspaniale, że są dumni ze swoich imion i z ich znaczeń :-) a ja znaczenie i pochodzenie swojego imienia znam! ;) i lubię :-)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. To wielkie szczęście mieć imię, które się lubi i akceptuje!

      Usuń
  5. Witam, a wie Pani jakie znaczenie mają imiona:Bahar, Ateş, Eddy oraz Nuran?:)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Przepraszam za błąd nie Eddy tylko Efsu. :D

      Usuń
    2. Nuran pochodzi od perskiego słowa "nur", czyli światło, zatem Nuran to coś w rodzaju "świetlisty". Bahar to "czysty", Ates to "ogień", niestety na temat "Efsu" nic nie znalazłam. Pozdrawiam.

      Usuń
  6. Piękne imiona!

    Już sobie wyobrażam, jak wybrałabym sobie sama (albo dla córeczki) trzy imiona. Byłyby to:
    ÖZLEM BILGE GÜLBAHAR (lub AYGÜL) :-)

    PS Znasz może reżysera tureckiego Nuri Bilge Ceylana? To mężczyzna, a jego drugie imię wg Twojej podpowiedzi jest żeńskie. Dlaczego? czy są imiona "obupłciowe" jak u nas "Maria"?
    Nawiasem mówiąc uwielbiam film tego reżysera "Klimaty"
    http://www.filmweb.pl/Klimaty

    Uściski :-)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Często w Turcji imiona są obupłciowe, więc można się zdziwić dzwoniąc do kogoś znanego tylko z wizytówki :)
      Np. Deniz - to dosłownie morze, a często to imię noszą i kobiety i mężczyźni. Itp.

      Usuń
    2. Dokładnie tak, jest sporo imion "dwupłciowych", choć z założenia najpierw miały być dla jednej płci. Moją zmorą był Ozden, bo to imię w zasadzie żeńskie, ale może je nosić także facet i wiecznie było z tego zamieszanie. A za link bardzo dziękuję, filmu nie znam ale z przyjemnością obejrzę!

      Usuń
  7. PPS Zatem w Turcji "Ale z ciebie Baran" brzmi dumnie :-)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Hahahah, faktycznie! Rozumiem, że już rezerwujesz "różane" imiona dla potencjalnych córeczek?

      Usuń
  8. Jeszcze bym uważała z imieniem Bogdan w Turcji (które oznacza "gówniany") :)))
    A ja faktycznie przywykłam do tego że tłumaczę Turkom znaczenie mojego imienia. W końcu "Agata" oznacza "dobra".
    Bardzo ciekawy wpis!!

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. OOOOO, o Bogdanie nie wiedziałam, dzięki! Swoją drogą masz szczęście, że trafiłaś do Turcji z odpowiednim imieniem ;-)

      Usuń

Najpopularniejsze posty na blogu